1908 – II. Meşrutiyet’in İlanı: Osmanlı Padişahı II. Abdülhamid, artan iç ve dış baskılar sonucu 1878’den beri askıda olan Kanun-ı Esasî’yi yeniden yürürlüğe koyarak II. Meşrutiyet’i ilan etti. Bu gelişmeyle birlikte meclis yeniden açılmış, anayasal düzene geçilmiştir. Meşrutiyet, İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin Manastır ve Selanik merkezli baskısı sonucunda gerçekleşmiş, özellikle askerî bürokrasi içinde geniş bir taban bulmuştur (Zürcher, 2004).

1919 – Erzurum Kongresi’nin Açılışı: Mustafa Kemal Paşa başkanlığında toplanan Erzurum Kongresi, milli iradeye dayalı bağımsızlık hedefini ortaya koyarak bölgesel direnişi ulusal mücadeleye dönüştüren ilk adım olmuştur. Kongrede manda ve himaye reddedilmiş, “Milli sınırlar içinde vatan bir bütündür” ilkesi benimsenmiştir. Kongre, ileride kurulacak Türkiye Cumhuriyeti’nin temel siyasi ve askerî dayanaklarından biri sayılır (Nutuk, 1927).

1939 – Hatay’ın Türkiye’ye Katılması: Hatay Cumhuriyeti Meclisi, oy birliğiyle Türkiye’ye katılma kararı aldı. Bu karar, Fransa ile yapılan diplomatik müzakereler sonucunda gerçekleşmiş ve 29 Haziran 1939 tarihli antlaşmayla yasal zemine oturmuştur. Hatay’ın katılımı, Misak-ı Millî hedeflerinden biri olan sınır bütünlüğünün sağlanması açısından stratejik önem taşır (Oran, 2001).

1952 – Mısır’da Monarşinin Sonu: Mısır’da Cemal Abdünnâsır liderliğindeki Hür Subaylar Hareketi, bir darbe ile Kral I. Faruk’u tahttan indirerek monarşiye son verdi. Bu gelişme Ortadoğu’da milliyetçi ve anti-emperyalist askeri hareketlerin öncüsü olmuş, Nâsır dönemi Arap dünyasında sosyalist ve pan-Arap politikaların yükselişine yol açmıştır. “Hür Subaylar” kavramı, ordu içindeki reformist ve halkçı subay yapılanmasını tanımlar.

1995 – Hale-Bopp Kuyruklu Yıldızı’nın Keşfi: Alan Hale ve Thomas Bopp adlı gökbilimciler tarafından keşfedilen Hale-Bopp kuyruklu yıldızı, çıplak gözle gözlemlenebilecek parlaklığı ve uzun görünüm süresi nedeniyle 20. yüzyılın en dikkat çekici astronomik olaylarından biri olmuştur. Bu kuyruklu yıldız, 1997 yılında Dünya’ya en yakın konumuna ulaşarak gökyüzü gözlemleri açısından önemli veriler sağlamıştır.

 

Kaynakça:

  • Zürcher, E. J. (2004). Modernleşen Türkiye’nin Tarihi. İletişim Yayınları.

  • Atatürk, M. K. (1927). Nutuk.

  • Oran, B. (2001). Türk Dış Politikası Cilt I: 1919-1980. İletişim Yayınları.

  • Goldschmidt, A. (2008). A Brief History of Egypt. Facts On File.

  • Green, D. W. E., & Marsden, B. G. (1995). IAUC 6187: C/1995 O1 (Hale-Bopp). International Astronomical Union Circular.