Carol GİLLİGAN Kimdir ?
Gilligan’ın Ahlak Gelişim Kuramı
Gilligan ”Farklı Bir Sesten’‘ adlı kitabında psikoloji biliminin araştırmalarının erkeklerle yapılan çalışmalardan elde edilen verilere dayanmalarına karşın bu bulguların herkese ( kadınlara da ) genellenmesine itiraz etmiştir.
Gilligan; Kohlberg’in ahlak gelişim araştırmalarının kesin ve evrensel olmadığını savunmaktadır. Gilligan (1983) Kohlber’in orijinal örnekleminde çok az sayıda kadın olduğu halde kadınlarla ilgili genellemeler yaptığına dikkat çekmiştir.
Kohlberg’e göre kadınlar üçüncü evrede kalmıştır. Üst evreye geçememişlerdir. Yani bu durumda kadınlar iyi çocuk evresindelerdir. Gilligan, kızların herhangi bir yetersizlik nedeniyle düşük düzeyde bulunmadıklarını ancak üçüncü düzeyden sonra toplumun beklentilerine ilişkin cinsiyet farklarının açık hale geldiğini belirtmektedir. Üçüncü aşamada bulunan çoğu toplumda kızlardan beklenen özelliklerdir. Gilligan’a göre kızlar bu beklentileri karşılama ve onay göreme çabası içinde olduklarından ahlak gelişimi bakımından bu dönemi aşamamış gibi görünmektedirler.
Gilligan’a göre Kohlberg’in gözden kaçırdığı önemli bir olgu da kadınların anne olması ve çocuk yetiştiriyor olmalarıdır. Bir kadının çocuğu olunca her şeyini çocuğa göre ayarlama zorunluluğu vardır. Örneğin iş yeri değişecek olan anne çocuğunun durumunu düşünmek zorundadır.
Sonuç olarak Gilligan aslında kadınların geleneksel düzeyde değil, gelenek ötesi düzeyde olduklarını savunmuştur. Gilligan Ahlak Gelişim Kuramı
Gilligan Ahlak Gelişimi: Üç Evre
- Bencillik ( Gelenek Öncesi Evre ): Birey bencildir. Kendi çıkarlarına uymayan durumları reddeder.
- Sosyal Oluşum: Diğer kişilerin beklentileri ve ihtiyaçları öncelik taşır.
- İlkeli Ahlaksallık (Gelenek Sonrası Evre ): Birey olarak, bireysel kararlar alınır ve bireysel sorumluluklar üstlenilir. Birey olarak gerçekçi bakar ve yaşam sorumluluğunu üstlenir.
